بهرام مشتاقی پیشکسوت و قهرمان اسبق کشتی فرنگی ایران و دارندهی نشان طلای بازیهای آسیایی ۱۹۷۴ تهران است. وی سالها بعنوان سرمربی و مدیر فنی در خدمت تیم ملی کشتی فرنگی بوده است. پایگاه خبری صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشور، گفتوگویی با این پیشکسوت ارزنده داشته که در ادامه میخوانید.
"همیشه با حسرت به دبیرستانیها نگاه میکردم"
خودتان را معرفی کنید و از ورودتان به ورزش کشتی بگویید.
متولد اول اردیبهشت 1331 در یکی از محلههای جنوب تهران، خیابان درختی واقع در خیابان قزوین هستم. از همان دوران کودکی پر شور و شَر بودم و در کوچه و خیابان در حال بازی گلکوچک با هم سن وسالهایم.
در دوران دبستان همیشه با حسرت به دبیرستانیها که بزرگتر بودند و ورزش میکردند، نگاه میکردم، آنها ما را در بازیهایشان راه نمیدادند. تا اینکه خودم هم به دبیرستان رفتم. با ورود به دبیرستان در 3 رشته والیبال، بسکتبال و فوتبال فعالیت جدی خود را آغاز و در مسابقات آموزشگاهی شرکت کردم. در بسکتبال و والیبال بازیکن شناخته شدهای بودم. به ورزش بسیار علاقه داشتم و در آن زمان مجلههای ورزشی چون کیهان ورزشی و دنیای ورزش را میخواندم. عاشق قهرمانان بودم و از دیدن عکسهایشان در مجلهها کیف میکردم.
"ورودم به کشتی اتفاقی بود"
ورود من به کشتی خیلی اتفاقی شد. در دوران دبیرستان بدنم به واسطه ورزش به مرور قوی و محکم شده بود. یادم است یکبار در حیاط مدرسه یکی از دوستان بازیگوش و پرشور مانند خودم ناگهان به شوخی زیر من را گرفت و بلندم کرد، من دستانم در جیبم بود به سرعت دستانم را از جیبم درآوردم و تابی به بدنم دادم به شکلی که او زمین خورد و افتاد. معلم ورزشمان آقای بهلولی این صحنه را از پشت پنجره دفتر دیده بود، هر دویمان را صدا زد، ما منتظر تنبیه بودیم؛ اما او از من پرسید کشتی میگیری؟ گفتم: نه فقط در مجلههای ورزشی عکس کشتیگیران را دیدهام. گفت: این فنی که اجرا کردی فن سالتو بود. توضیح داد تو با سالتو دوستت را خاک کردی. من اصلا نمیدانستم سالتو چیست. او به من گفت: بدن خوب و رو فرمی داری میخواهی کشتی بگیری؟ پیشنهاد داد تا به باشگاهی که تمرین میکند بروم. خودش کشتیگیر و مربی کشتی بود. قبول کردم. همان روز اول از من خواست برای مسابقات آموزشگاهی جایگزین کشتیگیر وزن 74 کیلوگرم که آسیب دیده بود، شوم. لباسِ تمرین نداشتم. لباسهای برادر یکی از بچهها که به سربازی رفته بود را به من دادند، یک شلوار گشاد که کمرش را گره زده بودم و کتانیهای گشاد بسکتبال، چند روز بعد مربیام برایم کفش سایز پایم آورد. بعد از دو هفته تمرین به مسابقات آموزشگاهی رفتم. همین آغاز علاقمندی من به کشتی بود. پس از آن تمام فکر و ذکرم کشتی شد و این رشته را ادامه دادم.
"هنوز شبها خواب کشتی میبینم"
در دوران ورزش حرفهای چه عناوینی کسب کردید و آیا بعد از آن به مربیگری پرداختید؟
سال 1971 عضو تیم ملی کشتی فرنگی شدم. ده سال در تیم ملی حضور داشتم که 7 سال آن بعنوان کاپیتان بود. طلای بازیهای آسیایی 1974 تهران را دارم و در المپیک 1976 مونترال حضور داشتم. مدالهای بینالمللی بسیاری از جمله در جامهای تفلیس، یاشار دوغو، اسکندریه و ... کسب کردهام.
بعد از آن در عرصه مربیگری سالها سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی نوجوانان، جوانان و بزرگسالان، همچنین سرپرست و عضو شورا و کمیته فنی تیم ملی نیز بودهام. هم اکنون که بازنشستهام هم باز کشتی را دنبال و در تمرینات تیم ملی حضور پیدا میکنم و با کشتیگیران و کادر فنی در ارتباط هستم. مبارزات را تحلیل میکنم و نکتهای اگر باشد یادآور میشوم. کشتی عشق همیشگی من است. من هنوز شبها خوابِ کشتی میبینم.
"کشتی فرنگی درخشانترین نتیجه تمام ادوار المپیک را داشت"
نظرتان در مورد نتایج تیم ملی کشتی فرنگی و آزاد در المپیک پاریس چیست؟
در تمامی ادوار المپیک، از سال 1948 لندن تا کنون که نزدیک به 80 سال گذشته، ما درخشانترین نتیجه کشتی فرنگی را در رقابتهای اخیر المپیک داشتهایم. کشتی فرنگی در هیچ دورهای 4 مدال بخصوص دو طلا، یک نقره و یک برنز کسب نکرده بود، البته کشتی فرنگی یکبار هم در المپیک 2012 لندن با مربیگری محمد بنا، خیرآبادی و نوربخش با 3 مدال طلا تاریخسازی کرده بود. نتایج اخیر المپیک پاریس یک حماسه بزرگ دیگر در کشتی فرنگی بود و آن را یک معماری نوین میدانم.
"حسن رنگرز شَمّ مربیگری بالایی دارد"
از دید من حسن رنگرز ستاره و بهترین مربی حال حاضر جهان است. من از همان ابتدا شَمّ مربیگری را در او دیده بودم، زمانی که سرمربی تیم جوانان شد این تیم را قهرمان جهان کرد. بعد از آن بعنوان مربی، کشتی کشورهایی چون مراکش و هندوستان را نیز متحول کرد و سازنده بود. قهرمانی کشتی فرنگی در المپیک نتیجه اعتماد به چنین سرمربیای است. کشتی فرنگی ما در زمان سرمربیگری رنگرز در هر میدانی پا گذاشت قهرمان شد. تیم کنونی منسجمترین تیم ملی فرنگی تمام ادوار ایران است البته ضعفهایی داریم برخی از کشتیگیران ما عجولانه کشتی میگیرند که باید روی خودشان کار کنند. خوشبختانه امکانات به خوبی برای کشتی ما فراهم شده، کاری که علیرضا دبیر در راستای تجهیز و رسیدگی به کشتی ما کرده عالی است. من نیوکمپ اسپانیا و کانادا را دیدهام، کمپ ما در ایران بسیار بهروز، مجهز و زیبا است و همهگونه امکاناتی از جمله فیزیوتراپ، ماساژور، استخر سرپوشیده و ... دارد. ما بعنوان مربی و کشتیگیر دیگر چه میخواهیم، همه چیز هست حتی پاداشها هم بسیار خوب است. هم اکنون امکانات و نفرات خوب در اختیار کشتی فرنگی است و پیشبینی میکنم حتی با حضور روسها در جام جهانی نیز باز قهرمان شویم. معتقدم روسها حتی اگر در المپیک هم بودند ما باز نتیجه خوبی میگرفتیم کما اینکه شاید نتیجه بهتر میشد، چون روسها برخی از حریفان ما را از دور رقابت ها خارج میکردند.
در مورد کشتی آزاد فقط بعنوان یک تماشاچی میتوانم نظر دهم. به نظر من در کشتی آزاد باید 2 مدال طلا میگرفتیم. غیر از مصدومیت حسن یزدانی باید زارع و عموزاد طلا میگرفتند.
" به کشورهای دیگر مربی صادر میکنیم"
آیا کشتی ما به مربی خارجی نیاز دارد؟
من سالها مربی تیم ملی بودم. در حال حاضر دیگر کشتی فرنگی ما به جایی رسیده که نیاز به مربی خارجی ندارد و ما خودمان میتوانیم مربی به خارج صادر کنیم. سالها پیش ما برای کشتی فرنگی مربی روس آورده بودیم. در دوران مربیگری من و آقای دلیریان، "ورشنین" مربی سرشناس روس بعنوان سرمربی کنار ما بود، بله ما زمانی به مربی خارجی نیاز داشتیم و ضعف مشهود بود، ولی این نیاز دیگر وجود ندارد. هم اکنون ما بهمن میرزایی یکی از بهترین مربیهای بدنسازی را داریم و دیدیم که بچهها چقدر در مسابقات شاداب و سرحال بودند. نسل گذشته کشتیگیران فرنگی هرگز با چنین شرایط مطلوبی روبه رو نبودند، معمولا کشتیگیران آزاد که نمیتوانستند مدال بگیرند به کشتی فرنگی میآمدند؛ ولی الان شرایط به گونهای است که کشتیگیر آزاد نمیتواند به کشتی فرنگی بیاید مگر اینکه آن را بلد باشد.
" در المپیک بعدی تعداد مدالهایمان بالاتر می رود"
کشتی فرنگی برای تکرار مدالهایش باید چه برنامهای را تا المپیک بعدی داشته باشد؟
برای المپیک پاریس به دلیل کرونا و تعویق در بازیهای توکیو، 3 سال فرصت بود؛ ولی برای المپیک بعدی 4 سال زمان در اختیار داریم. به نظرم با وجود فدراسیون و مدیریت کنونی و بودجهای که تامین میشود، در رقابتهای المپیک بعدی میتوانیم بهتر از امسال باشیم. ما در پاریس 40 ورزشکار داشتیم و 12 مدال گرفتیم که 8 مدال آن برای کشتی و دو طلا از 3 طلا از آنِ کشتی فرنگی بود، پیشبینی میکنم تعداد مدالها در المپیک بعدی بالاتر باشد.
"صندوق همیشه به فکر پیشکسوتان بوده است"
نظر شما در مورد صندوق حمایت چیست؟
در این چند سال از صندوق جز خوبی، خدمت، صفا و وفا چیز دیگری ندیدم. حتی اگر ضعفی هم ناشی از کمبود امکانات و بودجه این مجموعه بوده در سایهی وفورِ احترام و وفا به چشم نیامده است. صندوق و پرسنل آن تا آنجا که توانستند به پیشکسوتان رسیدگی و مراسمهای تجلیل خوبی برگزار کردند. بسیاری از قهرمانان قدیمی در خانه نشسته و دلمردهاند و صندوق خوشبختانه همیشه به فکرشان بوده است. من از وجود صندوق خوشحال هستم.